استعماری به نام وام مسکن!

این روزها رویای خانه‌دار شدن به جای آنکه مُسکنی برای حرکت در مسیر زندگی باشد به کابوس و دردی برای جوان و پیر در این کشور مبدل شده است. قیمت‌ها فضائی شده و پایتخت، مراکز استان‌ها و شهرستان‌های مختلف هم تفاوتی ندارد همه جای ایران به سرایی تبدیل شده که خانه‌دار شدن برای افراد معمولی سراب است. دولت‌ها نیز در قدوقواره خود به این آشفته‌بازار ورود کردند ولی نتوانستند کار را به صورتی پیش ببرند که به نفع مردم باشد.
 

سریال گرانی تورم و درد این روزهای مسکن
 

سریال گرانی مسکن و تورم افسارپاره، برنامه زندگی مردم را متزلزل کرده و سبب شده تا وام‌هایی که در این راستا پرداخت می‌شود نیز نتواند گره را باز کند و تنها گوشه‌ای چند درصدی قیمت خانه را تامین می‌کند.
 

اواسط بهمن گزارش مرکز آمار ایران از تحولات مسکن شهر تهران در دی‌ ۱۴۰۱ منتشر شد. این گزارش هر ماه متوسط قیمت مسکن در هر متر مربع و تعداد معاملات را مشخص می‌کند. بر اساس گزارش آذر مرکز آمار، متوسط قیمت به حدود ۵۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده و تعداد معاملات نیز تا ۹ هزار ۵۰۸ عدد رشد کرده بود.

امروزه متقاضیان (زوجین) در شهر تهران می‌توانند با احتساب وام تعمیر ۴۸۰ میلیون تومان تسهیلات خرید از بانک مسکن دریافت کند. این مبلغ شامل ۴۰۰ میلیون وام خرید و ۸۰ میلیون تومان وام جعاله است.برای استفاده از این وام متقاضی باید از طریق اوراق حق تقدم مسکن یا همان «تسه» اقدام کند. به این منظور باید ۲ برابر مبلغ وام اوراق از طریق بورس خریداری شود. به عبارت دیگر برای وام ۴۸۰ میلیون تومانی باید ۹۶۰ برگه اوراق حق تقدم خریداری شود.
 

باج بورسی

بررسی آخرین وضعیت قیمت اوراق مسکن حاکی از این است که هر برگ اوراق وام مسکن (تسه) در فروردین سال گذشته ۱۲۴ هزار و ۱۰۰ تومان، در اردیبهشت ماه ۱۲۰ هزار و ۷۰۰ تومان و در خرداد ماه نیز ۱۲۴ هزار و ۱۰۰ تومان قیمت دارد. هر برگ اوراق تسهیلات مسکن بانک مسکن در تیر سال گذشته ۱۲۱ هزار و ۴۰۰ تومان، در مرداد سال گذشته ۱۲۰ هزار تومان و در شهریور سال گذشته ۱۲۰ هزار و ۳۰۰ تومان داد و ستد می‌شود. این اوراق در ماه مهر سال گذشته ۱۱۹ هزار و ۲۰۰ تومان، در آبان‌ماه ۱۲۰ هزار و ۷۰۰ تومان و آذرماه ۱۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان قیمت دارد. اوراق تسهیلات مسکن در دی‌ و بهمن سال گذشته نیز با قیمت‌های ۱۲۰ هزار تومان و ۱۲۰ هزار و ۶۰۰ تومان معامله می‌شود. این اوراق در سال جاری ۱۲۰ هزار و ۱۰۰ تومان قیمت دارد که این گزارش بر اساس همین قیمت نوشته شده است. این روزها زوج‌های تهرانی نیز بر همین اساس می‌توانند تا سقف ۴۸۰ میلیون تومان شامل ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن برای هر نفر و ۸۰ میلیون تومان وام جعاله دریافت کنند؛ بنابراین زوجین باید ۸۰۰ برگه تسهیلات مسکن خریداری کنند که هزینه آن ۹۶ میلیون و ۸۰ هزار تومان می‌شود که همراه با هزینه ۱۹ میلیون و۲۱۶ هزار تومانی وام جعاله که برای آن باید ۱۶۰ ورق تسهیلات مسکن خریداری کنند، در مجموع حدودا باید ۱۱۵ میلیون و ۲۹۶ هزار تومان پرداخت کنند.

وام مسکن، یک تراژدی ناتمام

حال این قیمت‌های نجومی را در نظر بگیرید که بار سنگینی روی دوش مردم می‌گذارد ولی این پایان تراژدی وام مسکن نیست و از این باج بورسی، دردناک‌تر سود ۲۳درصدی است که دولت سیدمحرومان به هزینه‌های مردم اضافه کرد. این خبر را در هفته جاری سرپرست بانک مسکن اعلان کرد و گفت نرخ سود تسهیلات تا پیش از این ۱۸ درصد بود که با توجه به افزایش نرخ سود بانکی در قرارداد‌های جدید که از هفته گذشته ابلاغ شده نرخ تسهیلات نهضت ملی مسکن ۲۳ درصد اعمال می‌شود.

این وام در اصل ۴۸۰ تومان نیست و با توجه به کسر مبلغ خرید وام حدود ۳۵۰میلیون به دست متقاضی می‌رسد که در کنار آن باید هزینه‌های نقل و انتقال و در رهن بانک رفتن مسکن مربوط نیز اضافه کنیم.

با احتساب این مبالغ نیز متقاضی حدود ۳۵۰ میلیون وام می‌گیرد و قسط ۴۸۰ میلیون تومان را می‌دهد؛ پازپرداختی که ۱۲ سال طول می‌کشد و با سود جدید ۲۳درصدی بیش از یک میلیاد و ۴۰۰ باید بازگردانند و سودی معادل ۹۳۰ میلیون تومان را پرداخت کنند؛ البته اگر هدر رفت خرید تسه را نیز به آن اضافه کنیم واضح‌تر شاهد آن خواهیم بود که مردم چگونه به مستعمره حبانک تبدیل می‌شوند تا برای یک زندگی معمولی و سرپناه عمر خود را در گروی یک مشت‌ ریال بگذارند.

سناریو افزایش سود وام مسکن

گفتنی است اردیبهشت امسال در جلسه شورای‌عالی مسکن به‌ریاست‌ ابراهیم‌رئیسی، افزایش سقف وام خرید مسکن تصویب شد.در جلسه مذکور وزارت راه و شهرسازی پیشنهاداتی در سه حوزه زمین، تسهیلات و مصالح ارائه کرده بود که پیشنهادات مطرح‌شده در حوزه‌های زمین و تسهیلات بررسی شد و به تصویب رسید و تصمیم‌گیری درباره پیشنهادات بخش مصالح به جلسه آتی موکول شد. یک روز قبل از این جلسه رستم قاسمی وزیر فقید راه و شهرسازی در حاشیه کنفرانس خبری با وزیر مدیریت منطقه‌ای و زیرساخت ارمنستان از برنامه‌ریزی برای بازار مسکن خبر داده و گفته بود:‌ در بخش وام ودیعه مسکن، ما پیشنهاد پرداخت وام ۱۰۰ میلیون تومانی را برای شهر تهران به شورای‌عالی مسکن ارائه کرده‌ایم.وی با بیان این‌که "فعلاً مبلغ سود این وام مشخص نیست که به‌زودی آن را اعلام خواهیم کرد." در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم در مورد وام خرید مسکن افزود: در این‌باره نیز ما پیشنهاد پرداخت وام ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومانی را برای شهر تهران ارائه داده‌ایم که امیدواریم دولت با آن موافقت کند! این امیدواری قاسمی به مرگ منتهی شد و امروز نیز مردم همچنان چشم انتظار این افزایش هستند که تا کنون خبری از آن نیست ولی شاید این افزایش چشم‌گیر سود وام تا ۲۳درصد قدمی برای افزایش وام تا ۷۰۰میلیون باشد، اقدامی که بی‌شک به افزایش نقدینگی بیشتر و رشد قیمت مسکن منتهی می‌شود و جیب دولت را پر می‌کند.